Wniosek o zniesienie współwłasności

Wniosek o zniesienie współwłasności

Zniesienie współwłasności polega na likwidacji stosunku wspólnej własności rzeczy przez współwłaścicieli i przyznaniu określonych części lub całości tej rzeczy poszczególnym osobom. Dotyczy to zarówno ruchomości, jak i nieruchomości. Współwłasność istnieje wtedy, gdy kilku właścicieli ma prawo do tej samej rzeczy, a zniesienie współwłasności oznacza podział tej rzeczy na części. W wyniku tego każdy ze współwłaścicieli może stać się wyłącznym właścicielem części lub całości przedmiotu współwłasności.

Zniesienie współwłasności może odbywać się na kilka różnych sposobów, w zależności od rodzaju współwłasności oraz zgody stron. Możemy wyróżnić:

  1. Podział fizyczny rzeczy – jeśli rzecz może zostać podzielona (np. działka gruntu), każdy ze współwłaścicieli może otrzymać swoją część w fizycznym podziale rzeczy. W ten sposób zniesienie współwłasności jest możliwe, gdy rzecz jest podzielna.
  2. Podział wartościowy (kompensacyjny) – jeśli rzecz nie jest podzielna (np. nieruchomość zabudowana), współwłaściciele mogą uzgodnić podział wartościowy, przy czym jedna strona może otrzymać całość rzeczy lub większą jej część, a druga strona otrzyma równowartość w formie pieniędzy lub innych dóbr.
  3. Sprzedaż rzeczy i podział uzyskanej kwoty – współwłaściciele mogą również postanowić o sprzedaży przedmiotu współwłasności i podziale uzyskanych środków proporcjonalnie do ich udziałów.
  4. Ustalenie, kto stanie się wyłącznym właścicielem rzeczy – w niektórych przypadkach jeden ze współwłaścicieli może wykupić udziały pozostałych współwłaścicieli i stać się pełnoprawnym właścicielem danej rzeczy.

Zniesienie współwłasności może odbywać się za porozumieniem stron, ale w przypadku braku zgody współwłaścicieli, możliwe jest złożenie wniosku do właściwego sądu, który podejmie decyzję o sposobie zniesienia współwłasności.


Wniosek o zniesienie współwłasności powinien spełniać wymogi formalne określone w kodeksie postępowania cywilnego. Sprawy o zniesienie współwłasności są rozpoznawane w postępowaniu nieprocesowym. Pismem inicjującym to postępowanie jest wniosek o zniesienie współwłasności. Należy w nim oznaczyć przede wszystkim wszystkich współwłaścicieli, a także precyzyjnie oznaczyć rzecz wspólną oraz przedstawić dowód własności tej rzeczy oraz proponowany sposób zniesienia współwłasności.


Z art. 211, 212 kodeksu cywilnego oraz art. 623 kodeksu postępowania cywilnego wynika, że podział fizyczny jest podstawowym sposobem zniesienia współwłasności, preferowanym przez ustawodawcę jako najbardziej sprawiedliwy i pożądany. Oznacza to, że w sytuacji, gdy zniesienie współwłasności następuje z mocy orzeczenia sądu, powinien on brać pod uwagę przede wszystkim ten sposób wyjścia z niepodzielności, chyba że nie są nim zainteresowani sami współwłaściciele.

Jeżeli nieruchomości nie da się podzielić fizycznie, pierwszeństwo do przyznania na własność całej nieruchomości przysługuje tym współwłaścicielom, których udziały przewyższają udziały pozostałych uczestników. Zasada ta nie jest jednak bezwzględna, ponieważ o sposobie podziału decyduje ogół okoliczności sprawy. Jednakże w większości sytuacji reguła ta znajdzie zastosowanie.


Sądowe zniesienie współwłasności jest postępowaniem które reguluje wszystkie kwestie związane z prawem do rzeczy wspólnej, łącznie z rozliczeniem nakładów na rzecz oraz ustaleniem prawa własności. Należy zauważyć, iż z chwilą wszczęcia postępowania o zniesienie współwłasności odrębne postępowania dotyczące rzeczy wspólnej nie są dopuszczalne, a sprawy, które są już w toku, przekazuje się do dalszego rozpoznania sądowi prowadzącemu postępowanie o zniesienie współwłasności.

W związku z tymi, iż wniosek o zniesienie współwłasności wymaga dokładnego wskazania proponowanego podziału rzeczy wspólnej, a także bardzo często rozliczenia nakładów na tą rzecz o których Sąd rozstrzyga w postepowaniu o zniesienie współwłasności, przed złożeniem i przygotowaniem wniosku o zniesienie współwłasności warto skonsultować się z prawnikiem, aby wybrać najkorzystniejszy sposób przeprowadzenia podziału.